تغییر مدل کسب و کار با تحول دیجیتال _ تجربه دیجیتال ولوو

مدل های تحول دیجیتال :

برای رسیدن به تحول دیجیتال دو بال لازم داریم یکی قابلیت های فناورانه( زیر ساخت دیجیتال ) و دیگری قابلیت های رهبری ( حکمرانی دیجیتال ، فرهنگ دیجیتال و…) اما مسیر تحول دیجیتال از 4 بخش بین این دوبال که در مدل می بینید می گذرد.

برخی سازمان های صنعتی و بزرگ بیشتر مسیر تحول دیجیتال شان از فرایندهای دیجیتال ( خودکارسازی فرایندها ) و محیط کار دیجیتال ( استفاده از هوش مصنوعی برای کاهش ضایعات  )

و سازمان هایی مثل بانک بیشتر مسیر دیجتالشان از مدل کسب و کار دیجیتال و تجربه دیجیتال مشتریان عبور کند.

و یا در صنعتی مثل بیمه تمام این مسیرها لازم است برنامه ریزی شود.  یک استراتژیست و مدیر تحول دیجیتال ابتدا باید بخشی از بال ها را بسازد و در مراحل بعد به تدوین استراتژی از 4 مسیر ذکر شده اقدام نماید.

بال اول مدل های تحول دیجیتال قابلیت های فناورنه است.

قابلیت های فناورانه به دو دسته فناوری های مرسوم ( Common Technology ) و فناوری های تحول گرایانه ( Disruptive Technology ) تقسیم می شوند. تکنولوژی های مرسوم ، فناوری های نگهدارنده است و وجود این فناوری ها برای سازمان ها لازم است ولی تحول آفرین نیستند. فناوری هایی مانند گوشی های هوشمند، RFID ، اینترنت، مولتی مدیا ، ایمیل ، جی پی اس و…

اما فناوری های تحول آفرین فناوری هایی مانند رسانه های اجتماعی ، واقعیت مجازی ، هوش مصنوعی و یادگیری ماشین، بلاکچین، اینترنت اشیا، رایانش موبایلی، رایانش ابری، تحلیل داده و کلان داده هستند که فناوری های برافکن یا انقلابی نیز نامیده می شود.

اما این فناوری ها ممکن است که در طول زمان به فناوری های نگهدارنده تبدیل شوند. هر ساله مجموعه گارتنر آخرین دسته بندی و چرخه عمر فناوری ها را ارایه می دهد. به عنوان مثال در تحول دیجیتال فناوری های تری دی پرینتینگ ، رایانش کوانتومی ، 5G نیز وجود دارند اما عملا خلق ارزش آنها در کشور ایران مصداق ندارد در این دسته بندی ارایه نشد.

بطور خلاصه فناوری هایی که می تواند مدل کسب و کار مارا به طور مستقیم تحت تاثیر قرار دهد فناوری تحول آفرین هستند. به عنوان مثال رایانش ابری به میزان زیادی در هزینه ها صرفه جویی و خلق منابع دارد. پس تغییر قابل ملاحظه ای در مدل کسب و کار بوجود می آورد. یا به کمک تحلیل داده می توانیم مشتریان و خدمات جدید را شناسایی بکنیم. و یا بازاریابی داده محور برای ارایه پیشنهادات به مشتری  ایجاد نماییم. واقعیت مجازی با ایجاد واقعیت افزوده تجربه های متفاوتی را برای مشتریان ایجاد می کند. و این همان ادغام دنیای واقعی با دنیای مجازی است. المان هایی از دنیای مجازی را به دنیای واقعی وارد کنیم.

سوشال مدیا امکان نزدیک شدن و ارتباط نزدیک با مشتریان ایجاد می کند تا مشارکت فعالانه مشتری را بوجود بیاوریم. بلاکچین با عدم تمرکز در تصمیم گیری ها و ایجاد شفافیت تاثیر شگرفی در مدیریت سازمان ها و جوامع خواهد گذاشت. اینترنت اشیا با توانمند سازی اشیا این امکان را فراهم می کند تا تمامی المان ها در فضای تحول دیجیتال با هم متصل باشند.  در مطالعات موردی به این تحولات بیشتر خواهیم پرداخت :

مطالعه موردی تحول دیجیتال خودروهای ولوو :

خودروسازی ولوو یکی از بزرگترین مجموعه هایی است که در عرصه تحول دیجیتال در حال فعالیت است. در سال 2018 گران ترین فرد در تحول دیجیتال به اسم عطیف رفیق رو استخدام کرد.  عطیف رفیق مدیر ارشد تحول دیجیتال یاهو بوده و بعد مدیر ارشد تحول دیجیتال مکدونالد میشه و بعد به شرکت ولوو وارد می شود. شرکت ولوو میگه که من خودرو ساز نیستم ، من رایانه ای می سازم بر روی چهار چرخ . این شرکت تیمی دارد که روی بهنرین فناوری های تحول دیجیتال در حال کار کردن است . این شرکت مدل کسب و کار خود را از B2B به B2B + B2C تغییر داده است.

در واقع به صرف اینکه فقط با نمایندگی های فروش در ارتباط باشد با مشتری نهایی هم ارتباط نزدیکی دارد و نیازهای مشتریان را از خود آنها به طور مستقیم کسب می نماید و به آنها پیشنهاد های فروش هوشمندانه ای ارایه می شود. در واقع مشکل اکثر خوروسازی ها از جمله ایران خودرو و سایپا در کشور ما این است که عملا داده های شفافی از نیازهای واقعی مشتریان ندارند و عملا داده ها از سمت نمایندگان فروش به آنها ارایه می شود.

ویدیو خودروهای جدید ولوو مبتنی بر تحول دیجیتال:

اتوموبیل های این شرکت به دو دسته اتومبیل های متصل  (Connected cars  ) و اتومبیل های خودران ( Self-Driving cars ) تقسیم می شوند. در حوزه اتومبیل های متصل یکسری خدمات در این شرکت وجود دارد که خیلی جذاب هستند.

هر قطعه از ماشین که خراب بشه به کمک اینترنت اشیا در حال ارتباط هست با نمایندگی . به عنوان مثال لنت خودرو که به 30 درصد رسید خود لنت یک پیغام به نمایندگی ارسال می کند و با جی پی اس مکان خودرو مشخص می شود و قبل از اینکه این لنت منجر به آسیب به خودرو شود ، نمایندگی در محل قطعه را تعویض می کند. شما وقتی با خودرو ولوو در کشورهایی که به فناوری 5G متصل هستند و فضای اسمارت سیتی ها شکل گرفته است.

ماشین قبل از اینکه به دست انداز برسد خود ماشین سیستم تعلیقش را برای آن دست انداز تنظیم می کند یا اگر ماشینی نوربالا بیاید ، ماشین جلویی به ماشینی که نوربالا زده پیام می دهد که نوربالا را بیاور پایین و راننده ها در این موضوع در ارتباط نیستند.

با اپلیکیشن ولوو آنکال شما مستقیما با ماشینتان در ارتباط هستید. به عنوان مثال اگر ماشین شما در آفتاب قرار دارد می توانید با اپلیکیشن دمای داخل ماشین را تنطیم کنید تا قبل از سوار شدن هوای داخل مطابق با مطلوبیت شما باشد. و یا حتی موشیقی که می خواهید برای شما در حال پخش باشد.

در واقعیت مجازی و واقعیت افزوده اپلیکیشنی برای خودرو ساخته شده است که شما می توانید با آن به هر قطعه از ماشین نگاه بکنید نحوه عملکرد آن را به شما نشان بدهد و از بیرون به خودرو بگیرید به صورت شماتیک اسکلت خودرو و آسیب های وارده به آن را به شما نشان می دهد.

همچنین این شرکت با تمام فروشگاههای خود در سراسر دنیا قراداد بسته است که مشتری هر خریدی را که انجام دهد آن خرید در خودرو به مشتری تحویل داده می شود.

برای توسعه اتومبیل های خودران همکاری نزدیکی با شرکت اریکسون ایجاد کرده است. در اتومبیل های خودران ولوو سعی کرد تا عملکرد متفاوتی را نسبت به رقبا ایجاد نماید به عنوان مثال افراد و موانع از فاصله 2 کیلومتری برای ماشین شناخته شده است و …

بال دوم تحول دیجیتال، رهبری یا همان فرهنگ و منابع انسانی است.

یعنی در این سازمان ها کارکنان و رهبران آنها باید به مهارت هایی دست بیابند تا امکان خلق ارزش از فناوری های تحول آفرین را داشته باشند. تحول دیجیتال یک رویکرد از بالا به پایین است تا زمانی که راهبری و رهبری سازمان درک درستی از تحول دیجیتال نداشته باشد نمی توانیم توقع تحول داشته باشیم.